ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 30 ਸਤੰਬਰ 2023: 2000 ਦੇ ਪੁਰਾਣੇ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਅਤੇ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਅੱਜ ਆਖ਼ਰੀ ਤਰੀਕ ਸੀ ਪਰ RBI ਨੇ ਇਸਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ 7 ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ 2000 ਦੇ ਨੋਟ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚ ਜਮਾ ਕਰਵਾਓਣ ਦੀ ਹੋੜ ਮਚੀ ਹੋਈ ਸੀ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੇ ਹੁਕਮ ਆਂਦੇ ਸਾਰ ਹੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਦੁਕਾਦਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ 2000 ਦੇ ਨੋਟ ਲੈਣੇ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ।
ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 19 ਮਈ, 2023 ਤੱਕ ਪ੍ਰਚਲਨ ਵਿੱਚ 3.56 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ 2000 ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, 3.42 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। 29 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਕਾਰੋਬਾਰ ਬੰਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿਰਫ 0.14 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੀ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਰਹੇ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ 19 ਮਈ 2023 ਨੂੰ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ₹2000 ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 96% ਹੁਣ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਏ ਹਨ।
ਆਰਬੀਆਈ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 8 ਅਕਤੂਬਰ 2023 ਤੋਂ ਬੈਂਕ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਵਿੱਚ 2,000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾਉਣਾ ਅਤੇ ਬਦਲਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 8 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ 19 ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਿੱਚ 20,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੇ 2,000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ (2000 notes) ਬਦਲੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
8 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਬਾਕੀ ਬਚੇ 2,000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਸਿਰਫ਼ ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ 19 ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਰਾਹੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਡਾਕ ਵਿਭਾਗ ਤੋਂ RBI ਦੇ 19 ਇਸ਼ੂ ਦਫਤਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ 2,000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਭੇਜ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨੋਟ ਦਾ ਮੁੱਲ ਸਬੰਧਤ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।
ਆਰਬੀਆਈ ਵੱਲੋਂ ਜਾਰੀ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 7 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਵੈਧ ਰਹਿਣਗੇ। ਅਦਾਲਤਾਂ, ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ, ਸਰਕਾਰੀ ਵਿਭਾਗ ਜਾਂ ਜਨਤਕ ਅਥਾਰਟੀ ਜਾਂਚ ਜਾਂ ਕਾਰਵਾਈ ਦੌਰਾਨ ਲੋੜ ਪੈਣ ‘ਤੇ ਆਰਬੀਆਈ ਦੇ 19 ਜਾਰੀ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੀਮਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸੀਮਾ ਦੇ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਬੈਂਕ ਨੋਟ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਣਗੇ।